Βασιλικός

Ο βασιλικός (Ώκιμον το βασιλικόν, λατ. Ocimum basilicum) είναι αρωματικό ετήσιο, ποώδες φυτό της οικογένειας των Χειλανθών και της τάξης των σωληνανθών. Η καταγωγή του είναι από την Ινδία και το Ιράν και σήμερα καλλιεργείται σε πολλές περιοχές του κόσμου. Η ονομασία "βασιλικός" του αποδόθηκε καθώς, σύμφωνα με θρύλο, φύτρωσε στο σημείο όπου ο Μέγας Κωνσταντίνος και η μητέρα του Αγία Ελένη ανακάλυψαν τον Τίμιο Σταυρό.

Τα φύλλα του είναι ωοειδή, μυτερά, ακέραια ή οδοντωτά, πράσινα (έντονα ή σκούρα σε ορισμένες ποικιλίες). Τα άνθη του είναι μικρά και λευκά ή λευκορόδινα.

Στο εμπόριο κυκλοφορούν διάφορες ποικιλίες που διακρίνονται για το μέγεθος των φύλλων (μικρόφυλλες και πλατύφυλλες). Ο βασιλικός καλλιεργείται ως καλλωπιστικό φυτό σε γλάστρες και κήπους και τα φύλλα του χρησιμοποιούνται αποξηραμένα ως καρύκευμα και αφέψημα. Περιέχουν αιθέριο έλαιο που κύριο συστατικό του είναι η λιναλοόλη και η μεθυλοχαβικόλη και χρησιμοποιείται στην αρωματοποιία.

Με την ονομασία βασιλικός είναι γνωστά και άλλα είδη που βρίσκονται σε τροπικές περιοχές. Είναι θάμνοι μικρού ύψους και καλλιεργούνται και ως καλλωπιστικοί. Ένα από τα είδη αυτά έχει την ονομασία φυτό του πυρετού και στις περιοχές της Δυτικής Αφρικής χρησιμοποιείται ως αντιπυρετικό.

Στην Ελλάδα είναι από τα πιο κοινά οικιακά φυτά. Χρησιμοποιείται στη λαϊκή φαρμακευτική ως βότανο καθώς πιστεύεται πως είναι καλό διουρητικό, καταπραΰνει το στομαχόπονο και το πονοκέφαλο ενώ στην αρχαιότητα τον χρησιμοποιούσαν ως επίθεμα μετά από δάγκωμα εντόμου, σκορπιού ή και φιδιού.

Στη μαγειρική χρησιμοποιούνται κυρίως αποξηραμένα φύλλα της πλατύφυλλης ποικιλίας το άρωμα των οποίων μοιάζει λίγο με αυτό του γλυκάνισου. Αρωματίζει διάφορα ψητά, σαλάτες, βραστά, κοκκινιστά, σούπες κ.τ.λ. ενώ ταιριάζει πολύ σε σάλτσες που έχουν ως βάση τη φρέσκια ντομάτα. Στην Ιταλική κουζίνα, η σάλτσα ζυμαρικών πέστο (pesto) έχει για βάση της το βασιλικό.

Ο βασιλικός έχει σημαντικό ρόλο στην Ελληνική λαϊκή και θρησκευτική παράδοση. Σύμφωνα με αυτή το φυτό φύτρωσε στο χαμένο τάφο του Χριστού και η έντονη μυρωδιά του έγινε αφορμή να ανακαλυφθεί. Η Αγία Ελένη οδηγήθηκε στον Τίμιο Σταυρό από το έντονο άρωμα του βασιλικού που φύτρωσε δίπλα του. Την ονομασία του το φυτό την πήρε από το «βασιλιάς» και βασιλιάς είναι ο Ιησούς Χριστός. Στα Θεοφάνεια ο ιερέας ραίνει τους πιστούς με αγιασμό βουτώντας ένα κλαδί βασιλικό μέσα στο άγιασμα. Στη γιορτή της Υψώσεως του Τίμιου Σταυρού στις 14 Σεπτεμβρίου στις εκκλησίες μοιράζεται βασιλικός.

Βασιλικός
Μικρόφυλλος βασιλικός
Συστηματική ταξινόμηση
Σύστημα: κατά CRONQUIST, 1981
Βασίλειο: Φυτά (Plantae) Συνομοταξία: Αγγειόσπερμα (Magnoliophyta) Ομοταξία: Δικοτυλήδονα (Magnoliopsida) Τάξη: Λαμιώδη (Lamiales) Οικογένεια: Χειλανθή (Lamiaceae) Γένος: Ώκιμον (Ocimum) Είδος: O. basilicum
Διώνυμο
Ocimum basilicum (Ώκιμον το βασιλικόν)

πηγή

Περισσότερα

Γεράνι - Μολόχα - Τζιράνι

Το γεράνι ή μολόχα ή τζιράνι κατάγεται από τη Νότιο Αφρική και προέρχεται από τη ελληνική λέξη γερανός λόγο του σχήματός του. Στην χώρα μας ευδοκιμεί πολύ σε όλες τις περιοχές λόγο του κλίματος.

Το γεράνι υπάρχει σε πολλά χρώματα αλλά και δίχρωμα. Είνα ένα από τα πιο εύκολα φυτά καθώς δεν έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις. Καλλιεργείται σε ηλιόλουστα σημεία, σε όλους τους τύπους χωμάτων με την προϋπόθεση να έχει καλή αποστράγγιση, να μην είναι δηλαδή συνεχώς υγρό. Προσπαθείτε να καλλιεργείτε τα γεράνια την άνοιξη ή το φθινόπωρο ώστε να προλάβει το φυτό να προσαρμοστεί στο καινούργιο του περιβάλλον πριν τα κρύα ή τον καύσωνα.

Ποτίζετε το φυτό τακτικά όταν βλέπετε την επιφάνεια του χώματός του στεγνή και προσοχή να αδειάζετε παντα το πιατάκι από το νερό ώστε να μην σαπίσουν οι ρίζες του. Μην ρίχνετε νερό από ψηλά καθώς δεν συμπαθεί να βρέχονται τα φύλλα του, παρά μόνο αραιά και που ξεπλένετε το φυτό από την σκόνη. Προσπαθήστε όπως κάνετε άλλωστε σχεδόν σε όλα τα φυτά, να αφαιρείται τα ξηραμένα λουλούδια, ούτως ώστε να το βοηθήσετε να παράγει καινούργια λουλούδια γρηγορότερα. Η ανθοφορία του φυτού κρατάει μέχρι τα πρώτα κρύα, βέβαια μπορεί να σταματήσει να βγάζει χρωματιστά λουλούδια αλλά τα φύλλα του παραμένουν καταπράσινα καθ’ όλη την διάρκεια του χρόνου.

Η λίπανση την άνοιξη κάθε 15 ημέρες θα βοηθήσει πολύ στην ζωηρότητα και άνθιση του φυτού. Λιπαίνετε με υγρό λίπασμα για ανθοφόρα φυτά ή λίπασμα σε κόκκους αργής απορρόφησης. Τα γεράνια γενικώς είναι ανθεκτικά στις ασθένειες, αλλά μπορεί πολύ σπάνια να προσβληθεί από μελίγκρα.
            Πολλαπλασιάζεται πολύ εύκολα από ένα κλαδί. Κόψτε ένα γερό κλαδί και αφαιρέστε τα φύλλα του σε ύψος περίπου 5 εκατοστών. Αφού στεγνώσει φυτεύτε το σε μια γλάστρα σε σκιερό μέρος. Μόλις ρίξει όλα του τα φύλλα, πολύ σύντομα θα αρχίσει να παράγει καινούργια και τότε μπορείτε να το μεταφέρετε σε ηλιόλουστα σημεία του κήπου σας.

Περισσότερα

Αγάπανθος - Agapanthus Umpellatus

Ο αγάπανθος ή Agapanthus umpellatus (A. africanus) ανηκει στην οικογένεια των Liliaceae και κατάγεται απο την Νότια Αφρική. Είναι φυτό αειθαλές, ποώδους βλάστησης και μπορεί να φτάσει μέχρι και το 1 μέτρο ύψος. Τα φύλλα του είναι λαμπερά σκουροπράσινα παχύσαρκα και τις περισσότερες φορές είναι μακρύτερα από το συνολικό ύψος του φυτού. Τα φύλλα του βγαίνουν από την βάση του φυτού , πολλά μαζί υπό μορφή ροζέτας. Η ρίζα του είναι κονδυλώδης και σαρκώδης.

Ανθίζει από τον Μάιο έως τον Ιούνιο, με μικρά άνθη που βγαίνουν από την βάση της ροζέτας των φύλλων. Η ταξιανθία έχει την μορφή πολυανθούς σκιάδιου, που αποτελείται από 30 – 40 άνθη, χρώματος βαθύ κυανό –λευκό που μοιάζει με χωνί η σωληνοειδή.

Σαν φυτό έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις, προτιμά βαθειά, γόνιμα και αρκετά στραγγερά εδάφη. Αναπτύσσεται σε ημισκιερά αλλά και σε ηλιόλουστα σημεία. Μπορεί να αντέξει το κρύο αλλά όχι σε θερμοκρασίες χαμηλότερες των 0⁰ C. 

Πολλαπλασιάζεται την Άνοιξη κάθε 4-5 χρόνια χωρίζοντας την κονδυλώδη ρίζα του.

Περισσότερα