Τετάρτη 17 Απριλίου 2019

Φίκος Μπέντζαμιν - Ficus Benjamina


Ο φίκος μπέντζαμιν ή μπενζαμίνη, κοινώς γνωστή ως «κλαίουσα», είναι ένα είδος Συκής (Ficus) της οικογένειας των Μορεοειδών, μια οικογένεια φυτών στην οποία ανήκουν γνωστά είδη όπως η συκιά (Ficus carica), η μουριά, και το καουτσουκόδεντρο (Castilla elastica).
Είναι ενδημικό της νότιας και νοτιοανατολικής Ασίας και της Αυστραλίας. Είναι το επίσημο δέντρο της Μπανγκόκ, πρωτεύουσας της Ταϊλάνδης. Χρησιμοποιείται στην αρχιτεκτονική τοπίου και σε φυσικές συνθήκες μπορεί να φτάσει τα 30 μέτρα σε ύψος. Στις περιοχές που αυτοφύεται, ο μικρός καρπός του αποτελεί αγαπημένη τροφή για κάποια πουλιά. Στην Ελλάδα τα καταφέρνει εξίσου καλά και σε εξωτερικούς χώρους όπου αναπτύσσεται πολύ σε μεγάλες γλάστρες αν η περιποίηση του είναι σωστή.
Έχει λεπτά κλαδιά με απανωτά χωρίσματα, τα οποία δίνουν στο φυτό ένα κομψό σχήμα, που μοιάζει με δέντρου. Καλύπτεται από μικρά, γυαλιστερά, γλωσσοειδή φύλλα. Είναι φυτό με λίγες απαιτήσεις και σχετικά εύκολο στην φροντίδα του. Το σημαντικότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει αυτό το φυτό είναι η ξαφνική πτώση των φύλλων του. Αυτό οφείλεται συνήθως σε κάποια μετακίνηση του φυτού, σε έκθεση του σε ρεύματα ή σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού.
Μια δημοφιλής ποικιλία είναι η Ficus benjamina Variegata, που έχει πράσινα φύλλα με κρεμ άκρες.
Χρειάζεται αρκετό φως αλλά όχι απευθείας επαφή με τις ακτίνες του ηλίου γιατί ενδέχεται τα φύλλα του να καούν.   Συνήθως τα φυτά του γέρνουν προς την πλευρά που έρχεται το φως.  Γι΄αυτό εφόσον η γλάστρα βρίσκεται μέσα στο σπίτι, καλό θα είναι κάθε φορά που ποτίζετε το φυτό να περιστρέφετε τη γλάστρα  ένα τέταρτο του κύκλου ώστε να μην στραβώσει.  Είναι ευαίσθητος όταν τον αλλάζετε θέσεις γι΄αυτό αν τον αλλάξετε θέση είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα ρίξει κάποια φύλλα του για λίγες μέρες μέχρι να συνηθίσει στην καινούργια του θέση.  
Ποτίζετε μόνο όταν η επιφάνεια του χώματός του έχει στεγνώσει.  Αν η γλάστρα βρίσκεται μέσα στο σπίτι, το χειμώνα θα χρειαστεί να αυξήσετε την υγρασία του χώρου.  Μια πολύ καλή λύση είναι να τοποθετήσετε βότσαλα στο πιατάκι και από πάνω την γλάστρα.  Βρέχετε τα βότσαλα και καθώς θα εξατμίζεται το νερό, τα φύλλα του μπέντζαμιν θα απορροφούν την υγρασία.  Προσοχή να μην μένει νερό στο πιατάκι γιατί ενδέχεται να σαπίσουν οι ρίζες του. Καθαρίζετε τα φύλλα του αρκετά συχνά με ένα μαλακό σφουγγάρι και χλιαρό νερό για να αφαιρείτε τη σκόνη ώστε να διευκολύνεται η ανάπτυξη του φυτού. Η λίπανση από την άνοιξη μέχρι και τον Σεπτέμβριο θα βοηθήσει πολύ στην ζωηρότητα και ανάπτυξη του μπέντζαμιν
Αλλαγή γλάστρας γίνεται μόνο όταν οι ρίζες του φυτού βγουν στην επιφάνεια με προσοχή να μην τραυματιστούν οι ρίζες. Ο μπέντζαμιν κάθε άνοιξη πετάει αμέτρητα καινούργια φύλλα και κλαδιά που όμως δεν επιζούν όλα. Κλαδέψτε τα ξερά κλαδιά και τα κίτρινα φύλλα έτσι ώστε η ενέργειά να πηγαίνει στα γερά φύλλα. Αν ο μπέντζαμιν έχει ψηλώσει περισσότερο από όσο θα θέλατε, μπορείτε να κλαδέψετε την κορυφή του. Έτσι, το φυτό θα διοχετεύσει περισσότερη δύναμη στην ανάπτυξη των χαμηλότερων κλαδιών και θα γίνει πιο φουντωτό.
Ο φίκος μπέντζαμιν είναι γενικά ανθεκτικός σε ασθένειες, μπορεί όμως να προσβληθεί από κοκκοειδή.








Λαντάνα - Πολυανθούσα

Η λαντάνα είναι ένας αειθαλής, πολυετής, γρήγορης ανάπτυξης θάμνος με πράσινα φύλλα και αγκαθωτά κλαδιά και ανήκει στην οικογένεια των Verbenaceae.

Τα πολύχρωμα άνθη του έχουν σφαιρικό σχήμα και ανθίζουν σε ηλιόλουστες θέσεις απο τον Μάρτιο μέχρι τον Νοέμβριο, ακόμη και σε σχετικά ξηρά εδάφη. Τα άνθη του έχουν το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των διαφορετικών αποχρώσεων στην ίδια ταξιανθία και μπορούν να φτάσουν μέχρι και το 1,5 μέτρο ύψος.

Είναι φυτό ευαίσθητο στο ψύχος αλλά πολυ ανθεκτικό στην αλατότητα και στην κακή ποιότητα εδάφους και νερού. Απαιτούν προστασία από τους δυνατούς παγετούς. Καλλιεργείται σε ομάδες, σε φράχτες, βραχόκηπους, γλάστρες και ζαρντινιέρες. Είναι φυτό κατάλληλο για εδαφοκάλυψη και αντέχει στις παραθαλλάσιες περιοχές.
Όταν τελειώνει η ανθοφορία του σχηματίζει καρπούς οι οποίοι είναι τοξικοί. Για αυτό καλό είναι να προσέχετε να μην έρχεται σε επαφή με μικρά παιδιά.
 Πολλαπλασιάζεται με μοσχεύματα.











Φουντουκιά - Hazel


Αγγειόσπερμο, δικότυλο, φυλλοβόλο φυτό η φουντουκιά ανήκει στην τάξη των Φηγωδών (Fagales) και στην οικογένεια των Σημυδοειδών (Betulaceae). Τα είδη της είναι ψηλά δέντρα που φτάνουν σε ύψος και τα 35 μέτρα ή θάμνοι με ύψος 3-4 μέτρα. Τα φύλλα της είναι ωοειδή, ενώ εναλλάσσονται και φέρουν τρίχες. Τα άνθη της φουντουκιάς έχουν διαφορές μεταξύ τους και τα αρσενικά σχηματίζουν μακριές ταξιανθίες ενώ στα θηλυκά οι ταξιανθίες είναι μικρές και περιβάλλονται από λέπια.
Οι φουντουκιές είναι αυτοφυείς και άγριες ή καλλιεργούνται, για τους νόστιμους καρπούς τους τα φουντούκια. Το φουντούκι έχει στρογγυλό σχήμα με γωνίες και φέρει περίβλημα το οποίο βγαίνει εύκολα και σκληρό περικάρπιο.
Η φουντουκιά είναι ανθεκτική σε χαμηλές θερμοκρασίες, ιδιαίτερα οι θαμνώδεις ποικιλίες. Αναπτύσσεται σχετικά γρήγορα και προτιμά τα υγρά και δροσερά μέρη. Οι ανοιξιάτικοι παγετοί μπορούν να βλάψουν τα άνθη της. Στο έδαφος δεν έχει ιδιαίτερες προτιμήσεις, ευδοκιμεί σε όλους τους τύπους εδαφών. Η συγκομιδή γίνεται όταν τα φουντούκια παίρνουν χρώμα καστανό. Στη συνέχεια αφαιρούνται τα περιβλήματα τους και τοποθετούνται σε ειδικούς κλιβάνους για να ξηραθούν. Έπειτα, διοχετεύονται σε ειδικά μηχανήματα για το σπάσιμο του κελύφους, τους σπαστήρες φουντουκιών.
Τα φουντούκια είναι θρεπτικά ,πλούσια σε πρωτεΐνες και ανόργανα στοιχεία. Τρώγονται κυρίως ψημένα και είναι από τους πολύ καλούς ξηρούς καρπούς. Χρησιμοποιούνται στη σοκολατοβιομηχανία, στη ζαχαροπλαστική και στην αρτοποιία όπου αλέθονται μαζί με σιτάρι για την παραγωγή ψωμιού.
Υπάρχουν αρκετά είδη φουντουκιάς και στην Ελλάδα βρίσκουμε δύο: Την ήμερη φουντουκιά ή λεπτοκαρυά (Corylus avellana - Κόρυλος η αβελλάνα) και την αγριοφουντουκιά. Το όνομα κόρυλος ετυμολογείται από την αρχαία ελληνική λέξη «κόρυς» (περικεφαλαία), καθώς ο καρπός του φουντουκιού όταν είναι φρέσκος περιβάλλεται από φλοιώδες περίβλημα κάνοντάς το να μοιάζει με στρατιωτικό κράνος. Η λέξη φουντούκι έχει τούρκικες ρίζες (fındık) και έχει ενσωματωθεί στο ελληνικό λεξιλόγιο από τον καιρό της τουρκοκρατίας.
Η λεπτοκαρυά είναι μικρό δέντρο που δεν ξεπερνά σε ύψος τα 6 μέτρα, τα φύλλα της είναι στρογγυλά με μυτερές άκρες και ο καρπός της σκεπάζεται από ένα κυπελλοειδές περικάρπιο με οδοντωτά χείλη. Καλλιεργείται στην Ημαθία, Πέλλα, Δράμα καιΚαβάλα σε μικρή έκταση.
Η αγριοφουντουκιά είναι αυτοφυής βρίσκεται μεμονωμένα σε διάφορα δάση της χώρας. Οι καρποί της είναι γνωστοί ως φουντούκια Κωνσταντινούπολης. Άλλα είδη φουντουκιάς είναι η γιγάντια με ύψος 35 μέτρων και μεγάλη παραγωγή μακρύκαρπων φουντουκιών. Η φουντουκιά του Θιβέτ (Corylus ferox - Κόρυλος η θηριώδης) με καλής ποιότητας φουντούκια και πλούσιο φύλλωμα καλλιεργείται και ως καλλωπιστικό φυτό.






Φυτά που αντέχουν σε εξωτερικά σκιερά μέρη.

Υπάρχουν αρκετά είδη φυτών και δένδρων που αντέχουν σε σκιερά και ημισκιερά μέρη. Σας παρουσιάζουμε μερικά από αυτά:

1) Φουντουκιά - Hazel
2) Ερυθρελάτη - Picea Abies
3) Δασική οξιά - Fagus Sylvatica  
4) Σφενδάμι Πλατανοειδές - Acer Platanoides
5) Τάξος - Ήμερο Έλατο
6) Νάνο Πεύκο - Pinus Mugo - Pine Mountain
7) Δάφνη

κτλ

Λεμονιά - Lemon Tree


Τα είδη του γένους Citrus ανήκουν στην οικογένεια Rutaceae και στη φυλή Citreae. Όλα τα μέλη της φυλής έχουν χαρακτηριστικό καρπό, το εσπερίδιο που είναι είδος ράγας με χρώμα κίτρινο και ο φλοιός δεν αποσπάται από τη σάρκα. Τα είδη αυτά είναι η λεμονιά, η κιτριά και το βοτρυόκαρπο. Το λεμόνι είναι καλλιεργημένο υβρίδιο που προέρχεται από άγριες ποικιλίες όπως είναι το κίτρο και το μανταρίνι. Η λεμονιά προέρχεται από την κεντρική Ινδία, όπου καλλιεργήθηκαν και τα πρώτα δένδρα.
           Η λεμονιά μπορεί να μεγαλώσει μέχρι 6 μέτρα ύψος αλλά συνήθως είναι πιο κοντή. Τα κλαδιά της έχουν αγκάθια, τα φύλλα είναι πράσινα και λαμπερά. Τα άνθη είναι λευκά εξωτερικά, ενώ εσωτερικά τείνουν προς το μωβ.

  •       Είδη και ποικιλίες της λεμονιάς 
Στην Ελλάδα, η κυριότερη ποικιλία είναι η Μαγληνή, η οποία έχει πολλές ομοιότητες με την ιταλική ποικιλία Femminelo. Η ελληνική ποικιλία είναι αρκετά παραγωγική αλλά ευαίσθητη στη κορυφοξήρα. Ο καρπός της είναι μεσαίου μεγέθους με λείο και λεπτό φλοιό και ωριμάζει νωρίς το φθινόπωρο. Θεωρείται ότι είναι καλή ποικιλία και αποτελεί τη βάση της λεμονοπαραγωγής της χώρας αφού αποτελεί το 55% της συνολικής παραγωγής.
Ακολουθεί σε όγκο παραγωγής η Καρυστινή, ποικιλία χωρίς αγκάθια και με μέτρια ανθεκτικότητα στη κορυφοξήρα. Ο καρπός της είναι καλής ποιότητας, πλούσιος σε χυμό με όξινη γεύση και ο φλοιός είναι τραχύς, μετρίου πάχους. Ωριμάζει από τα τέλη φθινοπώρου μέχρι και τις αρχές άνοιξης. Συμμετέχει κατά 20% στη συνολική παραγωγή λεμονιών στην Ελλάδα.
Τώρα τελευταία διαδίδεται και η Αδαμοπούλου που έχει ομοιότητες με τη ποικιλία Libson. Η ποικιλία Αδαμοπούλου είναι πολύ παραγωγική, ανθεκτική στη κορυφοξήρα και προωθείται για τη παραγωγή καλοκαιρινού λεμονιού. Ο καρπός της είναι μετρίου έως μεγάλου μεγέθους, ο φλοιός είναι παχύς με επιφάνεια τραχεία. Στη Κρήτη, γνωστή είναι η ποικιλία Κιτρολεμονιά, με μεγάλο καρπό, παχύ φλοιό και λίγα οξέα. Χρησιμοποιείται κυρίως στη ζαχαροπλαστική. Επίσης, στην Κρήτη συναντάμε και τη ποικιλία Ζαμπετάκη, γνωστή και στη Πελοπόννησο.
Πολύ καλή ποικιλία είναι η Εύρηκα ή Eureka, όπου το δένδρο δεν έχει καθόλου αγκάθια και οι καρποί της ωριμάζουν καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους και κυρίως την άνοιξη και το καλοκαίρι. Μια άλλη ποικιλία που ο καρπός της  μοιάζει με τον καρπό της Εύρηκα είναι η Libson, αλλά αυτή έχει αγκάθια. Ο καρπός της είναι πλούσιος σε κιτρικό οξύ και παρουσιάζει μεγάλη περίοδο ωρίμανσης των καρπών.
Στην Κύπρο, ενδιαφέρον παρουσιάζει η ποικιλία Λάπηθος, η οποία έχει ομοιότητες με τη Libson και είναι ανθεκτική στη κορυφοξήρα.
Τέλος, στις ελληνικές ποικιλίες συγκαταλέγεται κα η Μικρόκαρπη Χίου ή αλλιώς γνωστή και σαν “Λεμονάκι της Χίου”.
Υπάρχουν Ιταλικές ποικιλίες όπως: Femminelo, Monachello, Lunario και Interdonato.
Υπάρχουν Ισπανικές ποικιλίες όπως: Verna και Fino.  
  •       Υποκατάστατα λεμονιάς: 
            Υπάρχουν “αντικαταστάτες” της λεμονιάς για περιόδους που δεν έχουμε λεμόνια και που αντέχουν σε ακόμα μικρότερες θερμοκρασίες.


1. Μεξικάνικη λιμεττία: τα βενέτικα λεμόνια είναι πρασινοκίτρινα, με διακριτικό άρωμα και δίνουν παραγωγή τον Σεπτέμβριο, τότε που υπάρχει έλλειψη από λεμόνια. Κατάλληλη για καλλιέργεια σε κήπο αλλά πρέπει να φυτευτεί σε θέση προστατευμένη από τον αέρα και το κρύο.
2. Κόκκινα λεμόνια: οι καρποί τους είναι λείοι, με λεπτή φλούδα και γίνονται κόκκινοι όταν ωριμάσουν. Αντέχουν στο κρύο μέχρι τους -6 βαθμούς Κελσίου.
3. Limequat: οι λεμονιές αυτές έχουν την μορφή θάμνου, είναι παραγωγικές και οι καρποί τους πλούσιοι σε χυμό. Ωριμάζουν από τον Ιανουάριο μέχρι τον Μάρτη, αντέχουν μέχρι τους -6 βαθμούς Κελσίου και χρησιμοποιούνται πολύ για τη παρασκευή λικέρ.
Κάποτε χρησιμοποιούνταν και η “Λιμεττία της Ταϊτής” αλλά είναι πολύ ευαίσθητη σε ιούς και δε θα συνιστούσα να την επιλέξετε
  • Υποκείμενα λεμονιάς 
Βολκαμεριάνα ( Citrus volkameriana)
Είναι φυσικό υβρίδιο λεμονιάς, με μεγάλη ανθεκτικότητα στα ασβεστώδη εδάφη και μέτρια ανθεκτικότητα στο κρύο και την αλατότητα. Είναι ανεκτικό στη τριστέτσα και στους ιούς αλλά όχι και στη κορυφοξήρα. Στην Κύπρο χρησιμοποιείται ως υποκείμενο για τη λεμονιά αλλά και για τα άλλα εσπεριδοειδή. Παρουσιάζει έντονα το φαινόμενο να εκπτύσσει λαίμαργους βλαστούς που δρούν ανταγωνιστικά.
Benton
Το υβρίδιο αυτό παρουσιάζει ανεκτικότητα στη φυτόφθορα και η λεμονιά έχει καλή συμφωνία με αυτό.
Γλυκολιμμετιά- Sweet lime
Το καλύτερο υποκείμενο για τη λεμονιά, τα δένδρα παράγουν πολύ, προσαρμόζονται σε βαθιά εδάφη αλλά  οι καρποί δεν είναι πάντα καλής ποιότητας. Έχει ευαισθησία στα άλατα και στο ψύχος.
Παρατηρήσεις για υποκείμενα λεμονιάς

Σε περιοχές που η λεμονιά είναι ευαίσθητη στη κορυφοξήρα, μπορείτε να κάνετε τα εξής:
α) χρησιμοποιήστε ως υποκείμενο τη νεραντζιά, ως ενδιάμεσο εμβόλιο τη πορτοκαλιά και κατόπιν εμβολιάζουμε τη λεμονιά και
β) εμβολιάζουμε λεμονιά πάνω σε μανταρινιά (ποικιλία Κλεοπάτρα).
Σε ψυχρά περιβάλλοντα κατάλληλο υποκείμενο είναι η πορτοκαλιά η τρίφυλλη.
  •       Κλίμα και έδαφος κατάλληλο για τη λεμονιά 
Η λεμονιά απαιτεί κλίμα υγρό και θερμό με ήπιο χειμώνα, όπου η θερμοκρασία δεν πέφτει κάτω από τους 0 βαθμούς Κελσίου. Στους -2 βαθμούς Κελσίου τα άνθη, οι νεαροί βλαστοί και οι καρποί παθαίνουν ζημιά ενώ στους -5 βαθμούς Κελσίου παθαίνουν ζημιά οι βλαστοί μεγαλύτερης ηλικίας και οι καρποί. Στους -10 βαθμούς Κελσίου παρατηρείται νέκρωση των δένδρων. Επίσης, η λεμονιά επηρεάζεται από τους ισχυρούς ανέμους και για αυτό προτείνεται η δημιουργία ανεμοφράκτη, όπου υπάρχει η δυνατότητα. Θέλει γόνιμο αλλά ελαφρύ έδαφος που να αερίζεται καλά.
  •       Πολλαπλασιασμός της λεμονιάς 
Η λεμονιά πολλαπλασιάζεται συνήθως με εμβολιασμό σε κατάλληλα υποκείμενα αλλά και με μοσχεύματα. Για τον εμβολιασμό κατάλληλες περίοδοι είναι Μάρτιος-Απρίλιος και Σεπτέμβριος-Οκτώβριος και η μέθοδος είναι το όρθιο ή αναστραμμένο Τ. Τα  μοσχεύματα λεμονιάς ριζοβολούν εύκολα, λαμβάνονται από καλά αναπτυγμένους βλαστούς, το μήκος τους κυμαίνεται γύρω στα 15 εκατοστά και να έχουν 3-4 καλούς οφθαλμούς.
  •       Φύτευση της λεμονιάς 
Η κατάλληλη απόσταση για φύτευση λεμονιάς σε κήπο είναι 6-8 μέτρα και η καλύτερη εποχή η άνοιξη, όταν έχει περάσει εντελώς ο κίνδυνος παγετού. Αρχικά σκάβετε έναν λάκκο με πλάτος αρκετά μεγάλο και βάθος μέχρι μία φορά μεγαλύτερο από το ύψος της. Αν θέλετε προσθέτετε και οργανικό λίπασμα και στη συνέχεια γεμίζετε τον λάκκο με το χώμα μέχρι να φτάσει το ύψος του εδάφους. Το δενδρύλλιο αφού φυτευτεί χρειάζεται υποστήριξη και ο κορμός προστασία από τον ήλιο και τα τρωκτικά. Συνήθως περιβάλλεται από λευκό ειδικό χαρτί με τη μορφή του κυλίνδρου.
  •       Κλάδεμα της λεμονιάς 
Το κατεξοχήν σχήμα στη λεμονιά είναι το κύπελλο με 3-5 βραχίονες. Αφού επιλέξουμε τους βασικούς βραχίονες κλαδεύουμε ελαφρώς για να μπει το δένδρο γρήγορα σε καρποφορία.  Η λεμονιά κλαδεύεται κάθε 2 χρόνια. Σε κάποιες ποικιλίες όπως η Αδαμοπούλου και η Libson το κλάδεμα γίνεται μετά τη συγκομιδή, Ιανουάριο-Φεβρουάριο, ενώ όψιμες ποικιλίες μπορούν να κλαδευτούν και με τους καρπούς σε όλη τη διάρκεια του έτους. Είναι προτιμότερο όμως να γίνεται άνοιξη-καλοκαίρι όταν η παραγωγή όψιμων λεμονιών έχει μειωθεί.
Μη ξεχνάτε: στις τομές του κλαδέματος κάνουμε επάλειψη με μαστίχα ή αλοιφή κλαδέματος. Επίσης, μπορούμε κα φτιάξουμε μόνοι μας αλοιφή με μίγμα θειικού χαλκού, θειϊκού σιδήρου και ασβεστίου ή μίγμα υγρής ασφάλτου σε ανάμιξη με λινέλαιο.
  •       Άρδευση της λεμονιάς 
Η λεμονιά είναι επιπολαιόριζο δένδρο που σημαίνει ότι οι ρίζες του δεν φτάνουν σε πολύ μεγάλο βάθος και ως εκ τούτου η άρδευση θα πρέπει να γίνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα και με ποσότητα νερού τόση όση να καλύπτουμε το 1 μέτρο βάθος. Τα νεαρά δένδρα καλό είναι να ποτίζονται 2-3 φορές την εβδομάδα ενώ τα δένδρα μεγαλύτερης ηλικίας χρειάζονται λιγότερο τακτικά πότισμα, κάθε 8-0 ημέρες το καλοκαίρι και τον χειμώνα ακόμα πιο αραιά.
  •       Καλλιέργεια της λεμονιάς σε γλάστρα 
Η λεμονιά μπορεί να ευδοκιμήσει σε γλάστρα εφόσον υπάρχουν νάνες ποικιλίες που φτάνουν μέχρι τα 2 μέτρα. Αγοράζετε γλάστρα, με όσο γίνεται μεγαλύτερη διάμετρο, βάζετε φυτόχωμα (σχεδόν μέχρι το μισό του ύψους) και κάποιο λίπασμα, τοποθετείτε το δενδρύλλιο και συμπληρώνετε με χώμα μέχρι πάνω, στο χείλος της γλάστρας. Για καλύτερα αποτελέσματα, στο κάτω μέρος της γλάστρας ανοίγουμε μια τρύπα για καλύτερη στράγγιση αλλά για να μην μας “φεύγει” χώμα, τοποθετούμε μόνιμα ένα κομμάτι ύφασμα ανάμεσα από τη γλάστρα και από το πιατάκι (όπως στη πορτοκαλιά).
Τη λεμονιά στη γλάστρα τη ποτίζουμε συχνά αλλά θα ήταν σοφό το πότισμα να γίνεται με βάση την αποστράγγιση του χώματος και τη θερμοκρασία. Σχετικά με τη λίπανση θέλει κάθε 15-20 ημέρες και το λίπασμα πρέπει να είναι πλούσιο σε άζωτο και στα απαραίτητα ιχνοστοιχεία.
  •       Λίπανση της λεμονιάς 
Οι απαιτήσεις σε λίπανση ποικίλουν από έδαφος σε έδαφος και από εποχή σε εποχή. Τη προηγούμενη δεκαετία υπήρχε η τάση να χρησιμοποιούνται μικτά λιπάσματα σε συνδυασμό με συμπληρωματική αζωτούχο λίπασμα (θειική αμμωνία, νιτρική αμμωνία, ουρία κ.α.) Αυτό γινόταν σε επαναληπτική βάση με αποτέλεσμα να υποβαθμιστεί η ποιότητα των καρπών όχι μόνο της λεμονιάς αλλά όλων των εσπεριδοειδών. Κατά τη φύτευση σε κάθε δέντρο χορηγείται μέσα στο λάκκο φύτευσης λίπασμα αναλογίας 1:3:2, με ιχνοστοιχεία, σε ποσότητα 100-250 γρ. ανά δέντρο, ανάλογα με την ανάπτυξη του και το μέγεθος του λάκκου.
  •       Λίπανση της λεμονιάς κατά την ανάπτυξη 
Τον χειμώνα χορηγείται ποσότητα 0,5-1 κιλό λίπασμα κοκκώδες ανά δέντρο, αναλογίας 1:1:2 σε όλη την επιφάνεια προβολής της κόμης του δέντρου.
Επιφανειακά, μπορούμε να χορηγήσουμε πολλές μικρές δόσεις υδατοδιαλυτού λιπάσματος αναλογίας 4:1:2 με ιχνοστοιχεία σε συνολική ποσότητα 1,5-2 κιλά ανά δέντρο και ανά καλλιεργητική περίοδο, δηλ. Μάρτιο-Οκτώβρη.
  •       Ασθένειες της λεμονιάς 
Κορυφοξήρα
Η κορυφοξήρα ήταν γνωστή και σαν “ασθένεια του Πόρου”, διότι είχε παρατηρηθεί στο ομώνυμο νησί από το 1900. Εκδηλώνεται συνήθως με απότομο μαρασμό και ξήρανση των ακραίων βλαστών στην αρχή και μπορεί να φτάσει και στα μεγάλα κλαδιά και στους βραχίονες του δένδρου. Τα φύλλα συστρέφονται, ξηραίνονται και παραμένουν επάνω στα ξερά κλαδιά για κάποιο χρονικό διάστημα, ανάλογα με τις κλιματικές συνθήκες και την εξέλιξη της προσβολής. Προσβεβλημένα δένδρα λεμονιάς ξηραίνονται τελείως συνήθως σε 1-2 χρόνια. Είναι ασθένεια των αγγείων του ξύλου και προσβάλει ιδιαίτερα τις λεμονιές και τις κιτριές. Κατά κανόνα, οι προσβολές από την συγκεκριμένη ασθένεια γίνονται τους χειμερινούς μήνες στα φύλλα και στα κλαδιά.
Η κορυφοξήρα που αρχίζει με προσβολές από τις ρίζες είναι γνωστή ως Mal nero και χαρακτηρίζεται από ένα σκούρο μεταχρωματισμό του ξύλου στο τμήμα της βάσης του κορμού που προχωρεί προς τους βραχίονες. Όταν ένα δένδρο προσβληθεί από κορυφοξήρα, θα πρέπει να αποφεύγεται η λίπανση  με λιπάσματα όπως νιτρική αμμωνία και ουρία και να χρησιμοποιούνται λιπάσματα όπως το νιτρικό ασβέστιο και το φωσφορικό μονοκάλιο.
Αντιμετώπιση: Γενικά μπορούμε να περιορίσουμε την εξάπλωσή της, με έγκαιρο κλάδεμα και αφαίρεση των ξηρών κλαδιών μαζί με τμήμα υγιούς ξύλου, αργά την άνοιξη, νωρίς το καλοκαίρι και το φθινόπωρο πριν την έναρξη των βροχών. Τα ξηρά κλαδιά πρέπει να καίγονται. Επίσης πρέπει να ξεριζώνονται και να καίγονται τα δένδρα που ξεράθηκαν. Μετά από κάθε κλάδεμα και κατά την επικίνδυνη για μολύνσεις περίοδο (από τέλος Οκτωβρίου και σε μηνιαία διαστήματα) ή μετά από χαλάζι ή παγετό, συστήνεται να γίνονται 3-4 ψεκασμοί με χαλκούχα σκευάσματα.
Μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα εξής σκευάσματα:
1.  Bordo Mix 25 WG: διαλύουμε 3-3,5 γραμ. σε 1 λίτρο νερό και ψεκάζουμε τα φύλλα το φθινόπωρο. Εφαρμόζεται όμως 20 ημέρες πριν τη συγκομιδή, όχι πιο μετά,
2.  P.B. Manica 20 WP: όμοια, διαλύουμε 4 γραμ. σε 1 λίτρο νερό, εφαρμόζεται το φθινόπωρο, 20 ημέρες πριν τη συγκομιδή και ψεκάζουμε τα φύλλα και
3.  Βορδιγάλειος πολτός-Αγκροσιντ Κανδηλίδη 20 WP: όμοια με τα παραπάνω, σε ποσότητα 4 γραμ. σε 1 λίτρο.
Ανθράκωση

Η ανθράκωση είναι ασθένεια που εμφανίζεται όταν παραμελούμε εμείς οι ίδιοι τα δένδρα μας και τα συμπτώματα στους βλαστούς και τα κλαδιά μοιάζουν με της κορυφοξήρας και τελικά τα δένδρα μπορεί να ξεραθούν ολόκληρα. Αυτή είναι η πιο σοβαρή μορφή της ασθένειας και ονομάζεται “ξήρανση κορυφών”. Όταν η αποξήρανση είναι απότομη τα φύλλα παραμένουν νεκρά πάνω στο δένδρο ενώ στα προσβεβλημένα φύλλα εμφανίζονται σκούρες νεκρωτικές κηλίδες, με κόκκινο περιθώριο. Στους καρπούς, τα συμπτώματα εμφανίζονται με την μορφή μικρών κυκλικών, βυθισμένων, ξηρών κηλίδων σκούρου χρώματος, στις οποίες σχηματίζονται οι καρποφορίες του μύκητα (μικρά μαύρα στίγματα).
Αντιμετώπιση: Κατάλληλο είναι το Coupradin 52 SC: 1,8-2 γραμ. /λίτρο, με τις πρώτες βροχές του φθινοπώρου στο φύλλωμα, γύρω στις 20 ημέρες πριν τη συγκομιδή. Το συγκεκριμένο μυκητοκτόνο κάνει και για τη κορυφοξήρα, ακριβώς με τις ίδιες οδηγίες που χρησιμοποιείται και για την ανθράκωση.
Φυτόφθορα ή Περονόσπορος των καρπών
Προσβάλλονται οι καρποί της λεμονιάς τις χρονιές που το φθινόπωρο και ο χειμώνας είναι πολύ βροχερά.
Αντιμετώπιση: συνιστώνται ψεκασμοί με χαλκούχα ή παραφινικά και φυτικά λάδια ή εκχύλισμα από πολυκόμπι. Στην περίπτωση της σήψης των καρπών από φυτόφθορα είναι καλό να διατηρείται η επιφάνεια του εδάφους καλυμμένη με ελεγχόμενα αγριόχορτα και επίσης να ψεκάζουμε με φωσφορικό κάλι. Τα παθογόνα της πράσινης και κυανής σήψης των καρπών ελέγχονται σημαντικά με τη χρησιμοποίηση αιθέριων ελαίων από τα εσπεριδοειδή.

  •       Εχθροί της λεμονιάς 
 Γνωστό και ως “Μπαμπακίλα” εξαιτίας του λευκού κηρού που αφήνει στους καρπούς, στα φύλλα και στα κλαδιά. Προσβάλλει όλα τα φυτικά μέρη και τα καλύπτει με αυτά τα βαμβακώδη κέρινα νημάτια. Οι καρποί υφίστανται σημαντική υποβάθμιση από τα διάφορα αποχωρήματά του εντόμου και την άφθονη μελιτώδη ουσία που εκκρίνει. Εξασθενεί τα φυτά με την απομύζηση χυμών κι επιπλέον προκαλεί την ανάπτυξη καπνιάς στα μελιτώδη εκκρίματά του. Τα μυρμήγκια έλκονται από τον ψευδόκοκκο και εν συνεχεία τον προστατεύουν, οπότε αν δείτε πολλά μυρμήγκια μαζεμένα…
Αντιμετώπιση: βασικό στοιχείο στην καταπολέμηση του ψευδόκοκκου αποτελεί το κλάδεμα για αραίωμα του φυλλώματος. Επίσης, οι φερομονικές παγίδες βοηθούν αποτελεσματικά στον προσδιορισμό του πληθυσμού του ψευδόκοκκου και συνεπώς και στην έγκαιρη καταπολέμησή του. Χρησιμοποιείτε θερινό πολτό αλλά πριν από κάθε ψεκασμό πρέπει να γίνεται άρδευση και να μην χρησιμοποιούνται σε θερμοκρασίες πάνω από 30 βαθμούς Κελσίου. O θερινός πολτός συνδυάζεται με οργανοφωσφορικά εντομοκτόνα και δίνει καλύτερα αποτελέσματα, ενώ δεν συνδυάζεται με καρβαμιδικά.
Όσον αφορά τη βιολογική του καταπολέμηση συστήνεται εξαπόλυση του παρασιτοειδούς Leptomastix dactylopii και του αρπακτικού Cryptolaemus montrouzieri, προκειμένου να μειωθεί σημαντικά ο πληθυσμός του ψευδόκοκκου.
Φυλλοκνίστης

Προσβάλλεται η τρυφερή βλάστηση, κυρίως τα φύλα, αλλά και οι νεαροί βλαστοί και οι πράσινοι καρποί. Τα φύλλα καρουλιάζουν, αποχρωματίζονται και η επιφάνειά τους καλύπτεται από στοές. Σε ένα φύλλο μπορούμε να δούμε περισσότερες από μια προνύμφες να τρέφονται. Η ζημιά μπορεί να είναι ιδιαίτερα σοβαρή στα νεαρά δενδρύλλια και στα τρυφερά εμβόλια, αφού καταστρέφεται η βλάστηση. Η προσβολή φαίνεται ότι είναι εντονότερη το καλοκαίρι και το φθινόπωρο. Τα δένδρα που βρίσκονται σε παραγωγική ηλικία, φαίνεται ότι ανέχονται χωρίς επιπτώσεις μεγάλες προσβολές στα φύλλα τους.
Αντιμετώπιση: η χημική καταπολέμηση γίνεται στην αρχή του καλοκαιριού, όταν αρχίζει να εμφανίζεται η νέα βλάστηση. Με το ριζοπότισμα, σε νέα μη παραγωγικά δένδρα: 1γραμ./φυτό. Για να ψεκάσουμε τα φύλλα: 0,2-0,25 γραμ./λίτρο νερού. Για βιολογική καταπολέμηση συνίσταται Βάκιλος της Θουριγγίας.
Ζιζάνια
Χρειάζονται προσοχή στη λεμονιά, είτε στον κήπο είτε στη γλάστρα. Σε δένδρα που μόλις έχετε φυτέψει, καλύψτε το χώμα με μαύρο πλαστικό.
  •       Φαρμακευτική και μαγειρική χρήση του λεμονιού 
Στις αρχές του περασμένου αιώνα, η λεμονιά θεωρείτο στη Κρήτη δένδρο αριστοκρατικό και φυτευόταν σε κήπους και αυλές αρχοντόσπιτων.
Ο χυμός του λεμονιού χρησίμευε στη λαϊκή φαρμακευτική για διάφορες παθήσεις όπως συμβαίνει και σήμερα.
Χυμός λεμονιού ανακατεμένος με ωμό καφέ χρησιμοποιείται μέχρι και σήμερα για την αντιμετώπιση της διάρροιας.
Λεμονάδα βραστή με ζάχαρη βοηθά τη πέψη και δίνει ευεξία.
Επίσης, λεμονάδα πίνουν νηστικοί αυτοί που υποφέρουν από ζαλάδες.
Χυμός λεμονιού μαζί με αλάτι χρησιμοποιείται για γαργάρες στον πονόλαιμο.
Ο φλοιός του καρπού  με λίγο αλάτι καθαρίζει τα δόντια και προστατεύει τα ούλα.
Άνθη λεμονιάς με άνθη νεραντζιάς δίνουν το ανθόνερο, το οποίο με λίγη ζάχαρη πίνεται ως φάρμακο κατά της αϋπνίας.
Καρπός λεμονιάς: χωνευτικός, αντισηπτικός.
Φλοιός καρπού: τονωτικό της καρδιάς, αντίδοτο της μέθης και αυξάνει την όρεξη.
Λόγω της μεγάλης περιεκτικότητας σε βιταμίνη C, ενδείκνυται για την καταπολέμηση του σκορβούτου και των κρυολογημάτων.
Τέλος, τα άνθη της λεμονιάς χρησιμοποιούνται και στις γαμήλιες τελετές ως σύμβολο αγνότητας.
Στα σύγχρονα επιστημονικά συγγράμματα υπάρχουν σημαντικές αναφορές για τον ρόλο της λεμονιάς στην υγεία του ανθρώπου επειδή τα φύλλα, ο καρπός και το εσωτερικό του καρπού περιέχουν σημαντικά συστατικά (αιθέρια έλαια, φλαβονοειδή) τα οποία είναι ρυθμιστές διαφόρων παθήσεων.










 





Ωίδιο


Ο μύκητας που παρουσιάζεται συνήθως όταν υπάρχει αρκετή υγρασία ονομάζεται ωίδιο. Ξεχωρίζει εύκολα αφού το φύλλο του φυτού μοιάζει σαν να έχει πέσει στάχτη ή πούδρα πάνω του. Η καλύτερη πρόληψη είναι το θειάφισμα την άνοιξη αλλά και όσο μπορούμε να προσπαθούμε να μην βρέχουμε τα φύλλα του φυτού. Εφόσον όμως το φυτό μας έχει προσβληθεί έντονα από ωίδιο, η μόνη λύση ειναι να αγοράσουμε και να ψεκάσουμε με ειδικό μυκητοκτόνο που θα προμηθευτούμε από ειδικά μαγαζιά. Τα πιο σύνηθες φυτά που προσβάλλονται από ωίδιο είναι: η τριανταφυλλιά, το αγιόκλιμα, το ευώνυμο, το αμπέλι , τα σιτιρά, η μαώνια, η μπιγκόνια, το πουρνάρι και οι ορτανσίες.




Αφίδες (Ψείρες - Μελίγκρα)

     Οι αφίδες (ψείρες - μελίγκρα) είναι συνηθισμένο έντομο στα φυτά του σπιτιού μας αλλά αλλά μπορούν να καταπολεμηθούν εύκολα.  Οι αφίδες απομυζούν τους χυμούς από τα φυτά και μπορούν να προξενήσουν μαρασμό και καθυστέρηση της ανάπτυξης. Οι αφίδες υπάρχουν σε πάρα πολλά χρώματα και εμφανίζονται πάνω στα νεαρά βλαστάρια και στην κάτω επιφάνεια των φύλλων, συνήθως κατά ομάδες. Η μεγάλη προσβολή καλύπτει τα φυτά με ένα κολλώδες στρώμα. Αν δεν σας ενοχλεί να έχετε πασχαλίτσες στο σπίτι σας τότε αυτές μπορούν να εξαφανίσουν τις αφίδες για λογαριασμό σας. Οι αφίδες μπορούν επίσης να καταπολεμηθούν με μαλάθειο, διαζινόν και διασυστηματικά παρασιτοκτόνα.





Αλευρώδης - 'Ασπρη Μύγα


       Τα ενήλικα του αλευρώδη είναι μικρά λευκά μυγάκια. Αυτό κάνει την καταπολέμησή τους δύσκολη γιατί μπορούν να μετακινηθούν πετώντας όσο εσείς θα ψεκάζετε τα φυτά σας. Στο πρώιμό τους στάδιο τα έντομα του αλευρώδη μοιάζουν με κοκκοειδή και δεν μπορούν να κινηθούν, έτσι αυτό το στάδιο είναι κατάλληλο για να τα αντιμετωπίσετε. Ψεκάστε τα εβδομαδιαία με παρασιτοκτόνο διάλυμα. Το μαλάθειο και το διαζινόν είναι αποτελεσματικά.