Γιασεμί - Ίασμος

      Το γιασεμί ή ίασμος (λατ. Jasminum) είναι γένος αγγειόσπερμων, δικότυλων φυτών το οποίο ανήκει στην οικογένεια των Ελαιοειδών (Oleaceae).

    Είναι αναρριχώμενος θάμνος, συνήθως αειθαλής αλλά και φυλλοβόλος. Τα φύλλα του εναλλάσσονται είναι απλά ή τρίφυλλα και πτερωτά. Τα άνθη του είναι λευκά στα περισσότερα είδη αλλά και κίτρινα, λευκά-ροζ, ροζ, γαλάζια και μπλε. Είναι αρωματικά και αναδύουν ένα γλυκό πολύ ευχάριστο άρωμα. Ο καρπός του γιασεμιού είναι ράγα με 2 λοβούς. Είναι διακοσμητικό φυτό και καλλιεργείται σε γλάστρες και κήπους.

        Το γιασεμί πολλαπλασιάζεται με εμβολιασμό, με μοσχεύματα ή με καταβολάδες. Είναι πολύ ευαίσθητο στο δυνατό κρύο και τον παγετό ενώ αγαπά τη ζέστη και τη μεγάλη ηλιοφάνεια.

     Εκτός από διακοσμητικά μερικά είδη του καλλιεργούνται για βιομηχανικούς σκοπούς και χρησιμοποιούνται ευρέως στην αρωματοποιία. Η καλλιέργεια των ειδών αυτών γίνεται κοντά σε παραθαλάσσιες περιοχές, γιατί η θαλάσσια αύρα είναι ευεργετική για την ανάπτυξη τους.

      Οι ρίζες του γιασεμιού δεν αναπτύσσονται πολύ ούτε διεισδύουν βαθιά στο έδαφος. Είναι πολυετές φυτό και χρησιμοποιεί το έδαφος μακροχρόνια και η καλλιέργεια του διαρκεί γύρω στα 15 χρόνια. Τα άνθη του αναπτύσσονται από τον πρώτο χρόνο αλλά είναι λίγα ενώ σημαντική παραγωγή λουλουδιών έχουμε από τον τρίτο χρόνο. Τα είδη των γιασεμιών που φυτεύονται σε αγρούς χρειάζονται αρκετό πότισμα όταν η περίοδος των βροχών σταματήσει. Το έδαφος πρέπει να λιπαίνεται με διάφορα λιπάσματα και κοπριά, ενώ το φυτό χρειάζεται κλάδεμα και αφαίρεση των ξερών βλαστών και φύλλων. Η συλλογή των λουλουδιών γίνεται τις πρώτες πρωινές ώρες και τους μήνες Ιούνιο έως Οκτώβριο.

      Από το γιασεμί εξάγεται ένα αιθέριο έλαιο γνωστό με την ονομασία γιασμινέλαιο. Για την εξαγωγή αυτού του ελαίου χρησιμοποιούνται 2 μέθοδοι, η απόσταξη και η εκχύλιση. Το αιθέριο έλαιο αυτό χρησιμοποιείται στην αρωματοποιία. Περιέχει λινολικό οξύ, γερανιόλη, βενζυλικό οξύ, ευγενόλη, τερπινεόλη και λιναλοόλη. Είναι απαραίτητο συστατικό σχεδόν όλων των αρωμάτων.

Τα σπουδαιότερα είδη γιασεμιού είναι:

1-Γιασεμί το σαμπάκ (Jasminum sambac) - Γιασεμί το θαμνώδες ( Jasminum fruticans). Βρίσκεται αυτοφυές στην Ελλάδα στις περιοχές της Μεσογείου και στη δυτική Ασία. Είναι αειθαλής θάμνος που φτάνει σε ύψος τα 2 μέτρα. Έχει κίτρινα άνθη, βρίσκονται δε στις κορυφές των κλαδιών που είναι αρκετά σκληρά και εύθραυστα.

2-Γιασεμί το φαρμακευτικό (Jasminum officinale). Θάμνος με όρθιο, λείο και αποξηλωμένο βλαστό. Κατάγεται από το Ιράν και τα Ιμαλάια και είναι ιδιαίτερα ανθεκτικό στο ψύχος. Υπάρχουν μορφές ποικιλόφυλλες με διπλά άνθη. Το γιασεμί οφισινάλις είναι η κύρια πηγή του γιασμινέλαιου.

3-Γιασεμί το χαμηλό (Jasminum humile). Θάμνος που έρπει και ο βλαστός του φτάνει και τα 7 μέτρα μήκος. Τα κλαδιά του είναι λεία, τα φύλλα του αρκετά παχιά και τα άνθη του σχηματίζουν πυκνές ταξιανθίες. Είναι ανθεκτικός στις χαμηλές θερμοκρασίες των εύκρατων περιοχών.

4-Γιασεμί το μεγαλοανθής (Jasminum grandiflorum). Θάμνος με ασιατική καταγωγή, πατρίδα του θεωρείται η Μαλαισία όπου παλαιότερα το χρησιμοποιούσαν σε εορτές και τελετές. Καλλιεργείται στις νότιες περιοχές της Γαλλίας ,στην Αίγυπτο τη Σικελία, τη Συρία, το Λίβανο και την Παλαιστίνη για την παραγωγή του γιασμινελαίου. Στην Ελλάδα είναι γνωστό και ως γιασεμί της Χίου. Από το βλαστό του κατασκευάζονται πίπες ανατολίτικου τύπου πολύ καλής ποιότητας.


5-Μπουγαρίνι ή φούλι (Γιασεμί το σαμπάκ - Jasminum sambac). Θάμνος αναρριχώμενος που φτάνει σε μεγάλο ύψος. Τα κλαδιά του σχηματίζουν πολλές γωνίες και τα φύλλα του είναι μεγάλα με νευρώσεις. Τα άνθη του είναι μεγάλα ,λευκά με εξαιρετικό άρωμα. Καλλιεργείται σαν καλλωπιστικό και για την παρασκευή του έξοχου ομώνυμου αρώματος, ενώ μία μορφή του με διπλά άνθη έχει την ονομασία γκραντούκα τα άνθη του, δε, χρησιμοποιούνται στο αρωματικό τσάι.

πηγή

Περισσότερα

Τριανταφυλλιά - Roses

   Εάν θέλετε λίγες μικρές τριανταφυλλιές  αρκετά εύκολα, γρήγορα και χωρίς να σας κοστίσει σχεδόν τίποτα τότε ακολουθείστε την τεχνική των μοσχευμάτων. Τα μοσχεύματα είναι μια γρήγορη τεχνική για να δημιουργήσετε τριανταφυλλιές από τις υπάρχουσες του κήπου ή της βεράντας σας ή ακόμη και ενός γείτονα.

Τα τριαντάφυλλα:

Τα τριαντάφυλλα είναι ίσως τα πιο γνωστά λουλούδια που καλλιεργούνταν από την αρχαιότητα. Συγκριμένα, οι Έλληνες και οι Ρωμαίοι τα καλλιεργούσαν και σαν διακοσμητικά φυτά, αλλά και για τα αιθέρια έλαια που περιέχουν. Εξάλλου, κατά τον Μεσαίωνα, τα χρησιμοποιούσαν σαν φαρμακευτικά φυτά και η τεχνική της καλλιέργειας τους ήταν ήδη πολύ αναπτυγμένη.
          Από τις αρχές του 19ου μεταφερθήκαν στην Ευρώπη πολλά νέα είδη και ασιατικές ποικιλίες, που προστέθηκαν στα πολυάριθμα ευρωπαϊκά είδη, τα περισσότερα από τα όποια προέρχονταν από τις ολλανδικές καλλιέργειες του 17ου αιώνα.
             Σήμερα, ο αριθμός των ποικιλιών θα πρέπει να φτάνει γύρω στις 20.000 γεγονός που αποδεικνύει την εξέλιξη του είδος της και την προσαρμοστικότητα της στο περιβάλλον.

Τι είναι τα μοσχεύματα:

Μόσχευμα είναι τα μέρη του φυτού που δεν έχουν ρίζα, προέρχονται από ένα υγιές φυτό και τα φυτεύουμε στο χώμα για να δημιουργήσουν ρίζα. Τα πιο πολλά είδη φυτών μπορούν να πολλαπλασιαστούν με μόσχευμα. Με αυτή την διαδικασία πολλαπλασιασμού έχουμε την δυνατότητα να χρησιμοποιήσουμε τα μικρά κλαδάκια που κόβουμε.

Μπορούμε όλο τον χρόνο να εφαρμόζουμε αυτή την διαδικασία, αλλά είναι πιο εύκολο και γρηγορότερο να φροντίζουμε να παίρνουμε μοσχεύματα από ένα φυτό την εποχή που τα νέα βλαστάρια του είναι σε πλήρη ανάπτυξη.

Πως λειτουργούν:

          Με τον ορό αυτό εννοούμε τη δημιουργία νέων φυτών από κομμάτια βλαστών που ριζοβολούν, τα όποια κόβουμε από τα μητρικά φυτά, δηλαδή τις τριανταφυλλιές.

Με άπλα λόγια αυτό το κομμάτι βλαστού είναι σε θέση να αναπαράγει ρίζες και φύλλα εξ’ αρχής δίνοντας μας ένα νέο φυτό τριανταφυλλιάς πλήρως αυτοδιαχειριζόμενο. Έτσι στην ουσία μπορούμε να κοινοποιήσουμε την αγαπημένη μας τριανταφυλλιά αφού το νέο φυτό θα είναι πανομοιότυπο με το μητρικό.

Η χρήσης μοσχευμάτων για το πολλαπλασιασμό των φυτών είναι μια τεχνική που ακολουθείται από αρκετούς ερασιτέχνες κηπουρούς με μεγάλη επιτυχία. Βέβαια ας έχουμε κατά νου ότι, τα νέα φυτά που θα προκύψουν με την χρήση μοσχευμάτων δεν ανθίζουν τόσο γρήγορα και έχουν μικρότερη διάρκεια ζωής σε σύγκριση με φυτά που προκύπτουν με την χρήση άλλων μεθόδων όμως είναι το ίδιο εύρωστα και δεν μας έχουν κοστίσει σχεδόν τίποτα.

Περίοδος προσαρμογής μοσχευμάτων τριανταφυλλιάς:

          Από τα τέλη του Αυγούστου ως τις αρχές Σεπτεμβρίου είναι ασφαλώς μια από τις καλύτερες για το πολλαπλασιασμό των φυτών με μοσχεύματα επειδή, όπως και την άνοιξη, η ατμόσφαιρα είναι μάλλον υγρή και η ατμοσφαιρική υγρασία ευνοεί τη ριζοβόληση των μοσχευμάτων.

Αρκετοί ερασιτέχνες κηπουροί πολλαπλασιάζουν με αυτόν τον τρόπο τις τριανταφυλλιές τους και όταν τις κλαδεύουν Ιανουάριο με Φεβρουάριο. Τα μοσχεύματα όμως αυτά είναι πολύ υλοποιημένα με αποτέλεσμα να θέλουν 4 με 5 μήνες να ριζοβολήσουν.

Ποιες ποικιλίες πολλαπλασιάζονται με μοσχεύματα:

          Οι τριανταφυλλιές πολλαπλασιάζονται με σπόρο, με μοσχεύματα και με εμβολιασμό που είναι ο πιο διαδεδομένος τρόπος. Ανάμεσα στις χιλιάδες ποικιλίες τριανταφυλλιάς που μπορούμε να εντοπίσουμε στους διάφορους κήπους, βεράντες, και στα κατάλληλα μαγαζιά προμηθευτών ο πολλαπλασιασμός με μόσχευμα είναι κατάλληλος για όλα τα τυπικά είδη τριανταφυλλιάς, τις τριανταφυλλιές με μακριά κλαδιά, που δεν είναι πολυφοράς, και τις τυπικές θαμνώδεις τριανταφυλλιές.

Εάν δεν είστε σίγουροι για το είδος της τριανταφυλλιάς που θέλετε να πολλαπλασιάσετε μπορείτε να ρωτήσετε έναν γεωπόνο ή έναν προμηθευτή ή δοκιμάστε άπλα να το πολλαπλασιάσετε την τριανταφυλλιά που επιθυμείτε θα έχετε χάσει το πολύ 10 λεπτά από το απόγευμα σας.

Κριτήρια επιλογής:

          Κόψτε τα μοσχεύματα από κλαδάκια, στα όποια έχει τελειώσει η ανθοφορία, αφού εξετάσετε προσεκτικά τα μπουμπούκια, που πρέπει να είναι φουσκωμένα, αλλά κλειστά. Σε γενικές γραμμές, το καλύτερο σημείο για να πάρετε το μόσχευμα είναι το μεσαίο τμήμα των κλάδων.

Κόψτε τους βλαστούς από το μητρικό φυτό, αφήνοντας σε αυτούς ένα κομμάτι παλαιού κλαδιού στο όποιο βρίσκονται. Τα μπουμπούκια πρέπει να είναι καλοσχηματισμένα αλλά σε κατάσταση «αναπαύσεως» , δηλαδή τελείως κλειστά (στο πλάι). Αν το μασχαλιαίο «μάτι» είναι έτοιμο να ανοίξει (δηλαδή το μικρό μπουμπουκάκι – οφθαλμός που βρίσκεται εκεί που αρχίζει το έλασμα του φύλλου), το μόσχευμα δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί.

Διαδικασία:

a)    Πάρτε τα μοσχεύματα από τους πλευρικούς ημιξυλώδεις βλαστούς, αλλά να θυμάστε, ότι δεν πρέπει να είναι ούτε πολύ δυνατοί, ούτε πολύ μαλακοί.

b)   Κόψτε τους από το μητρικό φυτό μαζί με ένα κομμάτι παλιό ξύλο.

c)    Το μόσχευμα πρέπει να έχει μήκος 25-30 εκατοστά.

d)   Κόψτε όλα τα φύλλα και τα μπουμπούκια που βρίσκονται στη μασχάλη τους, αφήνοντας 1-2 φύλλα και τα αντίστοιχα μασχαλιαία μπουμπούκια (οφθαλμοί) στην κορυφή του μοσχεύματος.

e)  Διαλέξτε ένα σκιερό μέρος, σκάψτε στο χώμα βαθιές τρύπες 15 περίπου εκατοστά και τοποθετήστε.

f)    Για μεγαλύτερη επιτυχία εάν επιθυμείτε μπορείτε να πασπαλίστε τη βάση των μοσχευμάτων με ορμόνες ριζοβολήσεις και φυτέψτε τα στις τρύπες ως το ύψος των φύλλων, που έχετε αφήσει.

g)      Πατήστε καλά το χώμα και ποτίστε καλά.

πηγή

Περισσότερα